Blog 22: Waarom stress de belangrijkste reden is voor het negeren van persoonlijke gezondheid en geluk

Waarom stress de belangrijkste reden is voor het negeren van persoonlijke gezondheid en geluk 

In mijn vorige blog gaf ik aan dat het onderwijssysteem niet als eerste oorzaak wordt genoemd voor het ervaren van prestatiedruk onder jongeren. In deze blog wil ik het dan ook hebben over de oorzaken die wel bovenaan de lijst staan naar aanleiding van het onderzoek dat is uitgevoerd door Samenwerkende GezondheidsFondsen, met behulp van Like Charlie en verschillende jongeren. Het onderzoek is uitgevoerd onder 1500 18+ Nederlanders.

Het lijkt allemaal om stress te gaan. Stress is een belangrijke negatieve factor voor de waardering van de eigen gezondheid en de waardering van het eigen leven. Stress die samenhangt met school of opleiding is daarbij een van de factoren. Jongeren ervaren echter ook stress vanuit bijv. de eigen thuissituatie of door sociale media.

Een meerderheid van de Nederlanders is zich bewust van de problemen die jongeren ervaren met hun mentale gezondheid. Slechts 1 op de 5 Nederlanders schat de mentale gezondheid van jongeren in als goed tot heel goed. Een te hoog scherm- en social mediagebruik wordt daarbij gezien als de belangrijkste oorzaak van deze problemen, in combinatie met een negatief toekomstperspectief (zorgen over bijvoorbeeld studieschuld, klimaat en huizenprijzen).

Een gevoel van te veel ‘moeten’ op een dag wordt door Nederlanders als de belangrijkste oorzaak aangewezen voor het ervaren van hoge prestatiedruk van jongeren. Daarnaast spelen een belangrijke rol: de prestatiecultuur in de maatschappij, het scheve beeld dat jongeren op social media consumeren, hoge verwachtingen van ouders, het slechte toekomstperspectief en het maakbaarheidsdenken in de samenleving. Ouders zelf lijken daarbij in mindere mate hun eigen rol te zien of te willen zien.

Uit de toelichting van respondenten wordt de samenhang met het vele ‘moeten’ bevestigd: op alle vlakken moeten presteren, en bovendien altijd. Het lijkt nooit genoeg en het houdt nooit op, je moet in alles goed zijn (en niet in 1 specialisme of talent), en altijd (opnieuw weer) presteren.

In deze toelichting komt een belangrijk gevolg van de prestatiedruk naar voren: je kunt zo niet jezelf zijn of jezelf leren ontdekken, en er is geen ruimte om fouten te maken en de keuze te maken die het beste bij je past. Het voldoen aan de verwachtingen van andere staat immers voorop.

Zoals in de vorige blog beschreven zijn er een aantal oplossingen die verder onderzocht moet worden. Ik vind het in ieder geval al heel gaaf om te zien dat wij op een punt zitten dat er daadwerkelijk actie ondernomen wordt. In de projecten die hieruit voorvloeien hoopt Like Charlie haar aandeel in te hebben om op deze manier nog meer tastbare impact te kunnen hebben.

Gebruikte bronnen:

• “Inzicht in prestatiedruk – door het Nederlandse publiek”, rapportage van Samenwerkende GezondheidsFondsen.

Jurren van der Gun
Like Charlie